Reeds jaren is de financiering van de Belgische medische helikopters (HEMS) een heikel punt.
Om allerlei redenen blijft de intussen decennialange inzet van deze medische helikopters in Vlaanderen - Brugge (IMDH) en Wallonië - Bra-sur Lienne (CMH) door de overheid aanzien worden als een proefproject met een minimale subsidie van € 72.000 per jaar. Als je het budget bekijkt van de MUG-Heli van IMDH zie dat een jaarbudget van hun medische helikopter zowat € 800.000 bedraagt.
Zowel de Vlaamse als de Waalse medische helikopter worden in de lucht gehouden door bijdrages van gemeenten en provincies, door ondersteuning van bedrijven, door de Rotary Club en last but not least door vrijwillige giften van donateurs, U en ik. Wist je dat de MUG-Heli zowat 750 missies per jaar vliegt?
De eerste georganiseerde inzet van de MUG-Heli van Brugge gaat terug 1972, we zijn dus meer dan 50 jaar later en we praten nog steeds over de gebrekkige financiering van de medische urgentiehelikopters in België. Als je de moeilijke geschiedenis van de medische helikopter in België eens wil nalezen: deel I en deel II.
Met de regelmaat van de klok worden parlementaire vragen gesteld aan de Minister van Volksgezondheid om deze financiering na 50 jaar werking ten dienste van de urgentiezorg op te lossen. Maar ook op vragen van volksvertegenwoordigers Jasper Pillen (in januari 2023) en Nathalie Muylle (in maart 2023) kwamen antwoorden die geen oplossing op korte termijn in het vooruitzicht stellen. Een voorbeeld:
Antwoord van de vice-eersteminister en minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid van 08 mei 2023:
- Ik heb geen nieuw advies van de Nationale raad voor dringende geneeskundige hulpverlening (NRDGH) ontvangen. Belangrijk mee te geven is dat de NRDGH de discussie over de plaats van een HEMS in het landschap van de dringende geneeskundige hulpverlening (DGH) zal opnemen in het bredere herfinancierings- en hervormingsplan van de DGH. Werkgroepen zijn bezig dit plan gestalte te geven met uitrol in 2025.
- Binnen deze werkgroepen wordt de HEMS (medische helikopterdiensten) meegenomen als een middel van de dringende geneeskundige hulpverlening:
- De werkgroep regulatie zal tegen 1 oktober 2023 aanbevelingen doen in de vorm van een conceptnota met enkele aanbevelingen voor de HEMS. Daarna zullen de protocollen geanalyseerd worden in functie van een nieuwe versie van het Belgische handleiding voor de medische regulatie (BHMR) voor juli 2024;
- De werkgroep programmatie zal voor medio 2024 een advies verlenen waaronder ook over de HEMS in aantal en vorm.
Onze conclusie:
- Het simpele antwoord van de minister leest duidelijk: het is een probleem voor mijn opvolger...
- De proefperiode van 50 jaar heeft duidelijk de noodzaak aangetoond voor een dienst MUG-Heli maar de Nationale Raad is deels bemand door raadsleden die er baat bij hebben dat de bestaande MUG-diensten (via de weg) hun financiering maximaal behouden en geen concurrentie van een helikopter willen in de financierings-pot.
- Niet alleen de Vlaamse en de Waalse MUG-Heli hebben aangetoond dat hun activiteiten noodzakelijk en levensreddend zijn, maar we kunnen ook kijken naar de ons omringende landen waar dergelijke diensten reeds jarenlang grotendeels door de overheid worden gesubsidieerd. Lees hier een stukje over 25 jaar ANWB Medische Helikopters in Nederland.
- Binnen enkele jaren zullen we middels eVTOL's snel een spoedarts kunnen uitsturen naar plaatsen die door files of wegenwerken niet of moeilijk bereikbaar zijn. In Duitsland is men al aan de slag (klik hier). Binnen 50 jaar, in 2072, kan België misschien ook een werkgroep oprichten om dit te bespreken...
We blijven dit dossier opvolgen!