Tijd voor een nieuw artikel van Toran's Head of Training, Christophe Comyn. Ditmaal geen theoretische uitleg maar een verslag over een dag met de Dienst Luchtsteun van de Federale Politie.
Naast Head of Training bij Toran ben ik ook motorrijder bij de politiezone RIHO. Door mijn ervaring als helikopterpiloot ben ik ook sedert 2008 opstapper voor de helikopter van de Federale Politie. In 1993 begon ik met mijn opleiding als helikopterpiloot en van 1996 tot 1998 was ik piloot in het Lichte Vliegwezen van de Landmacht, meer bepaald in het 17 Bataljon Anti-tankhelikopters dat gestationeerd was in Bierset. Na een carrière switch naar de Rijkswacht en vervolgens naar de Lokale Politie kreeg ik de kans om opstapper te worden. Enkele dagen geleden kreeg ik de opdracht om mij voor te bereiden als opstapper voor het Belgisch Kampioenschap.
Ondertussen hoor ik sommigen zich al afvragen wat 'een opstapper' is. Een opstapper is een lid van een lokale politie die meevliegt met helikopter van de Federale Politie. In geval van een MD902 helikopter is dit met de piloot en de luchtwaarnemer, bij de kleinere MD520 bestaat de crew soms enkel uit de piloot en de opstapper. De opstapper is soort van derde man, soms ook wel “Rear Observer” genoemd. Door zijn terreinkennis en de kennis van de werking van de lokale interventieploegen is deze functie een grote meerwaarde in de heli en is de opstapper eigenlijk de schakel tussen de grondploegen en de helikopterbemanning. Het is de opstapper die de communicatie doet tussen de helikopter en de politie-patrouilles op het terrein. Tijdens nachtelijke acties staat de opstapper ook veelal in voor de navigatie en begeleidt hij de piloot en de TFO naar de plaats waar luchtsteun nodig is. Vorige week zondag mocht ik dus de BMW RT 1200 met 125 Pk inruilen voor de iets krachtigere MD902 helikopter die 1100 Pk ter beschikking heeft.
“Rendez-Vous” was om 11.30 LT aan het commissariaat in Roeselare. De G-16 is ruimschoots op tijd met aan boord piloten Dirk en Bruno, TFO (Tactical Flight Officer) Koen en onze technieker is Dries. Onze “Eyes in the sky” ofwel TFO is vandaag Koen. De TFO zorgt onder andere voor de bediening van de camera en de beelddoorstraling naar de commandocentrum op de grond. Vanuit dit commandocentrum worden vervolgens de patrouilles gestuurd.
Terwijl ik de piloten en de TFO een briefing geef over de uit te voeren opdrachten tankt Dries de helikopter vol en doet hij nog een laatste technische controle. De opdrachten voor RAGO vandaag zijn 'crowd control' en 'traffic control'. Bij dergelijk grote evenementen is het voor het commandocentrum niet evident om overal een duidelijk overzicht van te hebben. Met de beelden die de helikopter doorstuurt kan het commando veel effectiever en sneller anticiperen op mogelijke problemen.
Na de briefing en het middagmaal gaan we de lucht in. Voor de wielrenners Elite Heren en Dames wordt het een dagje afzien want de voorspelling is immers 30° Celsius en een wolkeloze hemel. Daarom blijven de schuifdeuren van de heli open, geen overbodige luxe want airco is hier geen optie. Eenmaal in de lucht gaan we patrouilleren langsheen de invalswegen en parkeerterreinen voor het publiek rond het parcours.
Wanneer de groep Elite Vrouwen de politiezone binnenrijden gaan we mee in het kielzog van het peloton en de helikopter van de VRT. Wat het vliegen betreft zijn de afspraken duidelijk. De heli van de Federale Politie blijft steeds hoger vliegen dan de helikopter van de VRT. Er worden door de lokale politie ook drones ingezet maar ook hier zijn de afspraken duidelijk. Wanneer er een helikopter nadert landen de drones onmiddellijk.
Dankzij een voorbeeldig publiek is het een rustige vlucht en kunnen we ook wat genieten van de koers en de magistrale eindspurt van Lotte Kopecky. We hebben natuurlijk niet alleen oog voor koersende vrouwen, ook het publiek krijgt onze aandacht. Enkele jaren geleden kon de bemanning van de politiehelikopter net op tijd een groep manifestanten opmerken die van plan was om de Ronde van Vlaanderen te verstoren door een ketting over de weg te spannen. Met de performante camera waarmee de heli is uitgerust kan de TFO vanop 1000 voet hoogte (300 meter) gemakkelijk een tekst op een bierviltje lezen.
Na twee uur in de lucht landt de MD902 helikopter met registratie G-16 terug aan het commissariaat voor een refueling en een korte pauze. Veel tijd om te pauzeren is er wel niet want de elite-mannen zijn ook aan hun terugkeer van de Kemmelberg begonnen. We sluiten bij hun terugkeer in de regio aan bij de volledige koerskaravaan en gaan mee voor 4 plaatselijke ronden. Opnieuw alleen maar voorbeeldige supporters tot er door een patrouille op de grond een drone wordt opgemerkt boven de markt van Ingelmunster. Geen politiedrone en dus gaan we er ook naar op zoek. Samen met de grondploegen kan de drone al snel worden gelokaliseerd en aan de grond worden gezet. De eigenaar was zich blijkbaar van geen kwaad bewust maar als je weet dat de helikopter van de VRT soms op dezelfde hoogte vliegt als een drone zou je toch beter moeten weten. De drone eigenaar zal zich later wel voor de rechter mogen verantwoorden en zijn drone werd voorlopig in beslag genomen.
Om brandstof te sparen zetten we ons even aan de grond in een weide naast het parcours. Iets later zien we onze lokale legende Yves Lampaert samen met Wout van Aert passeren met een voorsprong van 40 seconden op het peloton. Maar bij de tweede passage zijn ze helaas ingelopen. Ondertussen krijgen ook wij 
de nodige aandacht van de supporters. Menig supporter vraagt naar een selfie maar wanneer we instemmen blijkt het niet te gaan om een selfie met de crew maar met de G-16 (we zijn wel een beetje in onze eer gekrenkt maar ik geef toe; de G-16 is een beauty, black beauty).
Tijd voor een laatste patrouille en net zoals de ganse dag al gedraagt iedereen zich voorbeeldig. We begeven ons naar de aankomstzone om van daaruit luchtbeelden door te sturen naar het commandocentrum. Er is veel volk aanwezig aan de aankomstzone die Remco ziet spurten naar de Belgische driekleur. Opnieuw verloopt alles zonder incidenten. Ook het feestje nadien en de uittocht van de supporters verloopt zonder problemen en dus geeft het commando ons de GO om naar huis te gaan. Na de landing in West Wing Park aan het politiecommissariaat tankt Dries nog een laatste maal vol en dan vertrekken ook Dirk, Bruno en Koen met de G-16 terug richting Melsbroek.
Opdracht volbracht dankzij een perfecte samenwerking met de crew van de dienst Luchtsteun. Het hoeven niet altijd spectaculaire achtervolgingen te zijn. En morgen?!? Eerst terug op de politiemotor en daarna ’s avonds nog even naar Toran op het vliegveld van Wevelgem. Misschien kom ik daar opnieuw collega’s tegen van de dienst Luchtsteun, je weet maar nooit want die mannen staan steeds paraat!!!
Colofon:
- Foto's en tekst © C. Comyn - Toran Helicopter Academy