Door overvliegende Chinook-transporthelikopters kan in woningen rattle noise ontstaan. Dat gebeurt met name als buiten die woningen 75 decibel (A) of meer aan geluid is te horen. Dit blijkt nu ook uit aanvullend praktijkonderzoek van Defensie eind 2021 en begin 2022 boven 6 woningen in de directe omgeving van Vliegbasis Gilze-Rijen. Meetvluchten Chinook-transporthelikopters bevestigen eerder onderzoek trillingsgeluid. Gisteravond werden de resultaten gepresenteerd aan betrokken partijen.
Rattle noise is een hinderlijk en rammelend geluid in een woning dat ontstaat door trillingen of door geluid met lage tonen. Met het meetonderzoek bij de woningen werden de resultaten van eerder onderzoek naar rattle noise getoetst.
Aanpassen woningen
Uit deze eerdere onderzoeken van TNO en NLR bleek ook al dat rattle noise optreedt bij woningen die te maken hebben met Chinook-passages met een geluidsbelasting van 75 dB(A) of meer. Dat kan regelmatig gebeuren bij woningen in een bepaald gebied rond de vliegbasis, de zogenoemde 40 Ke-contour. Woningen in dit gebied komen daarom al langer in aanmerking voor bouwkundige maatregelen om de hinder te verminderen.
Vraag om uitbreiding gebied
Omwonenden en anderen plaatsten echter vraagtekens bij de eis van een geluidsbelasting van 75 dB(A) of meer. Een van de onderzoeksvragen was of er aanleiding zou zijn het gebied waar de maatregelen worden genomen te herzien en te vergroten.
Terechte grens van 75 dB(A)
De conclusie van de studie is dat de meetresultaten geen aanleiding geven om de rattlegrens van 75 dB(A) te verlagen. Uit de waarnemingen blijkt dat vanaf 75 dB(A) soms lichte rattle optreedt. Duidelijke rattle is in een beperkt aantal gevallen waargenomen vanaf een niveau van 89 dB(A). Het praktijkonderzoek geeft daarmee ook geen reden voor uitbreiding van het gebied waarin eventuele bouwkundige aanpassingen aan huizen worden gedaan. Dit blijft de zogeheten 40 Ke-zone, zoals al was vastgelegd in een milieueffectrapport.
Het onderzoek
Gekozen is voor het meten van overvliegende helikopters en niet voor speakergeluid. Bij iedere test is meerdere keren over een woning gevlogen. Hierbij werden 3 soorten overvluchten op diverse hoogtes uitgevoerd: vlucht rechtdoor (185 kilometer per uur), klimvlucht en vlucht met bocht (beiden 148 kilometer per uur). Waarnemers van de gemeente Gilze en Rijen en het NLR noteerden de mate van rattle en van voelbare trillingen. Dit gebeurde onder meer met een vaste opstelling van een bijzettafel met daarop glazen. Op 4 meetdagen werden 364 waarnemingen genoteerd.
Beperken trillingsgeluid en geluidshinder
De bouwkundige maatregelen voor woningen binnen de 40 Ke-contour zijn erop gericht het trillingsgeluid van rattle noise te verminderen. Bewoners van de huizen die het betreft hebben hierover in het najaar een brief ontvangen. Het Bureau Sanering Verkeerslawaai van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat voert de maatregelen per woning uit namens het ministerie van Defensie.
Defensie doet er daarnaast alles aan om eventuele geluidsoverlast zoveel mogelijk te beperken. Zo wordt in de komende maanden een oefenhelling voor Chinook-transporthelikopters naar het midden van Vliegbasis Gilze-Rijen verplaatst zodat omwonenden minder geluid horen.
Het NLR-rapport Rattle (praktijkmetingen) kun je hier raadplegen.