Een W&B (Weight & Balance) controle voor de start van een helikoptervlucht is zeker bij toestellen met beperkte reserve qua laadvermogen van groot belang.
Een crash in Australië met een Robinson R44 Raven I leert ons eens te meer de belangrijkheid van de W&B, zeker bij het opstijgen op hoogte en in warme weersomstandigheden.
Hier een samenvatting van het betrokken ongevalsrapport (klik hier voor de integrale tekst).
Uit een onderzoek van de ATSB (Australian Transport Safety Bureau) is gebleken dat de Robinson R44-helikopter opereerde op een hoge luchtdichtheid en waarschijnlijk boven het toegestane brutogewicht toen deze kort na het opstijgen in de Pilbara-regio in West-Australië op rotsachtig terrein terechtkwam.
Op 3 november 2022 vertrok de R44 vanaf een cultureel erfgoed in de Collier Ranges, met aan boord een piloot en drie passagiers, die deel uitmaakten van een onderzoeksteam.
Tijdens het opstijgen, met een vliegsnelheid van ongeveer 27 knopen en net boven de boomtoppen, ervoer de piloot een ernstige daling in de prestaties van de helikopter en klonk de waarschuwing voor een laag rotortoerental.
"De piloot voerde de herstelacties uit bij een laag rotortoerental, maar kon de daling niet stoppen", aldus Dr. Stuart Godley, directeur Transportveiligheid van ATSB.
De helikopter kwam op ongeveer 150 tot 200 meter van de startlocatie in rotsachtig terrein terecht en rolde naar de linkerkant. Dit resulteerde in aanzienlijke schade, ernstige verwondingen bij één passagier en lichte verwondingen bij de piloot en twee andere passagiers.
In het eindrapport van de ATSB wordt vermeld dat de start plaatsvond op een hoogte van 2.170 voet boven zeeniveau, met een berekende dichtheidshoogte van 4.210 voet.
Om dit nog erger te maken, gebruikte de piloot geschatte gewichten voor de passagiers, gebaseerd op cijfers die door één van de passagiers waren verstrekt. Dit resulteerde in het berekende brutogewicht van de helikopter onder het maximale startgewicht, hoewel de helikopter waarschijnlijk ongeveer 30 kg boven het maximale startgewicht zat.
Dit onderstreept het belang van het gebruik van nauwkeurige cijfers bij het berekenen van W&B (gewicht en evenwicht), en de verwachte prestaties, vooral bij gebruik op volledige capaciteit en in de buurt van het maximale brutogewicht.
In het onderzoeksrapport wordt vermeld dat de prestatievermindering die de piloot waarnam, samenviel met het uit grondeffect komen van de helikopter. In grondeffect verzamelt de lucht die door de rotor naar beneden wordt gezogen zich onder de helikopter en vormt een soort 'kussen' van lucht, wat betekent dat er iets minder vermogen nodig is dan anders het geval zou zijn.
“Het regelmatig herzien en voorbereid zijn op het wijzigen van vluchtplannen, bijvoorbeeld door het aantal passagiers te verminderen om de prestatiemarges te vergroten, is essentieel voor veilige operaties”, stelde de ATSB.
De vlucht had overigens moeten worden uitgevoerd onder een AOC, aangezien het een passagiersvlucht was. De operator was alleen goedgekeurd voor luchtwerkoperaties, en geen van de drie passagiers nam deel aan enig luchtwerk.
Lees het volledig rapport: Botsing met terrein waarbij Robinson R44, VH-OCL, 8,1 km ten noordnoordwesten van Kumarina Roadhouse Airport, West-Australië, betrokken was, op 3 november 2022.
Drie belangrijke aspecten die hiermee verband houden:
- Operatie in Confined Area (klik hier)
- Pre-flight Checklist (klik hier)
- Hover vermogen check (klik hier)